Konstytucja Wolnego Miasta Krakowa i jego okręgu z 1818

Artykuł 1

Religia katolicka apostolska rzymska (wyznawana od większej części mieszkańców Wolnego Miasta Krakowa i jego okręgu) utrzymuje się jako religia kraju. Będzie zawsze przedmiotem szczególniejszych starań rządu, nie uwłaczając w niczym wolności innych wyznań chrześcijańskich, które wszystkie bez żadnego wyłączenia będą mogły być wyznawanymi wolno publicznie pod opieką rządu.

Artykuł 2

Wszystkie wyznania chrześcijańskie nie stanowią żadnej różnicy w prawach towarzyskich.

Artykuł 3

Prawa teraźniejsze rolników będą utrzymane. Każdemu wieśniakowi wolno jest przenieść osobę swoją, również jak swoją własność wedle form ustawami przypisanych. Stosunki włościanina względem właściciela gruntu stanowi umowa bądź domniemana, bądź wyraźna; równie pierwsza jak druga ściśle zachowaną być powinna. Względem ziem onemu do uprawiania użytecznej, uważać go należy jako dzierżawcę, opłacającego dzierżawę swoją to pieniędzmi, bądź ziemiopłodami, bądź też posługami osobistymi. Równie właścicielowi jako dzierżawcy wolno jest zrzec się umowy domniemanej i zawrzeć nowe umowy. Każdy rolnik ma niezaprzeczalną zdolność używania wszelkich praw cywilnych i politycznych bądź czynnych (actifs), bądź biernych (passifs), jeżeli posiada własności przez konstytucję żądane. W obliczu prawa wszyscy obywatele są równi i wszyscy zostają pod równą onegoż opieką, bez żadnej różnicy stanów lub kondycji.
Prawo także opiekuje się cudzoziemcami, którzy mieszkają i mieszkać będą w Wolnym Mieście Krakowie i jego okręgu; wyjąwszy ludzi spod broni uszłych lub od prawa ściganych, którzy są zbiegami.
Po przemieszkanych pięciu latach, przy sprawowaniu się nienagannym i po nabyciu własności, cudzoziemcy będą używać praw społecznych i politycznych i będą mogli być mianowani na urzędy publiczne. Senat jednakże mocen jest przeciąg ten czasu skrócić lub z własnej woli nadać prawo obywatelstwa jakiemu bądź cudzoziemcowi.
Każdemu obywatelowi wolno jest opuścić ojczyznę. Pod opieką prawa zostają także wyznania tolerowane.

Artykuł 4

Rząd Wolnego Miasta Krakowa i jego okręgu zostaje w Senacie, złożonym z dwunastu członków nazwanych senatorami i jednego prezesa. Senat sprawuje w całej zupełności władzę wykonawczą. Wszelka władza wykonywająca lub administracyjna od niego tylko pochodzić może

 

Site copyrights© 2020 by Karol Ginter